Khi tôi kể cho những người bạn và gia đình về chuyến đi Kazakhstan tuyệt vời vào mùa thu ấy, những định kiến, suy nghĩ có phần khác biệt về những quốc gia nằm ở khu vực Trung Á- với cái đuôi Stan… dần thay đổi trong suy nghĩ của mọi người.
Tôi và những người bạn đến với Kazakhstan với duyên rất tình cờ. Do tôi có cuộc họp ở thủ đô Astana, và như mọi khi, đến những vùng đất mới, tôi luôn nhân cơ hội để khám phá thêm về đất nước văn hóa lịch sử và con người. Và chuyến đi này, tôi có thêm năm người bạn nữa đồng hành. Sáu người chúng tôi rong ruổi khắp vùng Almaty 8 ngày trước khi tôi bắt đầu những buổi họp. Và tôi gọi những ngày rong ruổi ấy- là Hành trình đến với Trái tim Á Âu. Vậy Kazakhstan- Trái Tim Á Âu ấy có gì mà khiến chúng tôi thơ thẩn khi trở về và đều muốn quay lại?
Truyền thống và Hiện đại.
Tôi nói với những người bạn đồng hành, trong bất kỳ chuyến đi nào, nếu chúng ta đặt những kỳ vọng và cái tôi của mình thấp và nhỏ bé đi một chút, thì những gì chúng ta nhận lại sẽ thú vị hơn rất nhiều. Và Almaty đã mang đến cho chúng tôi nhiều hơn thế.
Chúng tôi vô cùng ngạc nhiên khi xe đưa chúng tôi dạo quanh thành phố vào sáng sớm, hai hàng cây xanh mướt và rồi những tòa nhà cao tầng với kiếng sáng trưng phản chiếu những rặng núi tuyết bao xung quanh tạo nên một sự kết hợp vô cùng đặc biệt. Những dòng xe tấp nập băng băng trên con đường chính sạch đẹp, hai bên đường ngoài những tòa nhà cao tầng, những pano quảng cáo của những thương hiệu nổi tiếng, rồi bất chợt bạn sẽ thấy nhà thờ chính thống giáo Nga, hay đền thờ hồi giáo với lối kiến trúc đặc biệt.
Tôi tự hỏi rằng, mình có đang lướt qua cảm giác của một vùng đất mang hơi hướng Soviet, rồi đâu đó dáng dấp của một thành phố nhỏ của Châu Âu với những con đường ngập bóng cây, những ngôi nhà được thiết kế đẹp với những quán cafe bên vệ đường, và cái không khí hiện đại tấp nập của khu phố tài chính với những tòa nhà cao tầng san sát. Almaty mang đến cho tôi một ngạc nhiên như thế. Còn Astana (tên cũ là Nur Sultan)- Thủ đô của Kazakhstan thì sao?
Nur Surtan được chọn làm thủ đô Kazakhstan vào năm 1997, đến năm 1998 thì được đổi tên là Astana và được xem là thủ đô trẻ nhất thế giới. Nur Sultan mang một cảm giác hoài niệm, còn Astana là một cảm giác tươi trẻ như chính cái tên của nó vậy.
Thủ đô Astana là sự kết hợp kiến trúc của thế giới. Quy hoạch tổng thể cũng như kiến trúc của Astana hiện tại được thực hiện bởi kiến trúc sư người Nhật Bản- Kurokawa— người đã thắng giải trong cuộc thi quốc tế để thiết kế quy hoạch tổng thể Astana vào năm 1997.
Đến với Astana, bạn sẽ bắt gặp đâu đó hình ảnh của một Châu Âu cổ kính với những thiết kế đặc trưng những ngôi nhà mang phong cách Pháp, Ý, rồi tự hỏi mình đang ở một khu dân cư hiện đại ở Châu Á, Nhật Bản hay Singapore, hay khu nhà với phong cách vùng viễn tây Mỹ rồi vùng Trung đông. Thiết kế của Kurokawa được chọn giữa rất nhiều thiết kế khác và đang được áp dụng xây dựng hoàn thiện ở Astana chỉ với điều đơn giản- Nơi mà tất cả cư dân đến từ bất cứ nơi nào trên thế giới đều có thể cảm nhận cảm giác” Nhà”. Và bạn sẽ trầm trồ và ngạc nhiên vì sự sáng tạo của các tòa nhà, công trình kiến trúc cũng như sự Hiện đại vượt xa suy nghĩ về hiện đại thông thường ở Astana. Những tòa nhà hình lồng chảo với những tấm pin năng lượng mặt trời, hay Astana Expo được xây dựng năm 2017 với hình quả địa cầu tròn trịa hay quảng trường thủ đô với xung quanh bốn bề là những công trình kiến trúc mang phong cách khác nhau. Tôi trầm trồ và ngưỡng mộ vì những điều tuyệt vời về hình khối khác nhau có thể áp dụng cho bất kỳ công trình tòa nhà nào- không như suy nghĩ thông thường chỉ là những tòa thấp cao vuông vức hay hình chữ nhật. Nhưng có đủ để khiến tôi và những người bạn muốn quay trở lại?
Sự tuyệt vời của Mẹ Thiên Nhiên
Hiếm có quốc gia nào trên thế giới có sự kết hợp đa dạng hài hòa giữa Hiện đại của một quốc gia phát triển và Thiên nhiên hùng vĩ tráng lệ và vô cùng tuyệt vời cùng câu chuyện lịch sử thú vị như Kazakhstan.
Chúng tôi nhớ gì ở Kazakhstan nhất? Nhớ nhiều lắm, nhưng nhớ nhất là đặc sản Hồ.
Hồ ở Kazakhstan hầu như đều được hình thành sau những trận động đất, núi lửa, và rồi mỗi một Hồ là một màu nước vô cùng đặc biệt với những sắc xanh khác nhau theo ánh sáng phản chiếu và nhiệt độ thời tiết trong ngày với xung quanh là núi tuyết vĩnh cữu. Những viên ngọc Hồ là điều vô cùng tuyệt vời ở Kazakhstan.
Hồ lớn Almaty là Hồ màu xanh ngọc turquoise đầu tiên tôi được thấy trong cuộc đời, đẹp xanh và kỳ ảo vô cùng trong một buổi sáng thời tiết vô cùng đẹp và xung quanh Hồ được bao phủ bởi Tuyết trắng. Hồ Almaty Lớn là một Hồ ở vùng núi Translli Alatau nằm trên độ cao 2511m, cách trung tâm thành phố Almaty 15km về phía nam.
Nếu như Hồ lớn Almaty tuyệt vời ở sắc xanh Turquoise, thì Hồ Kaindy- một trong 10 Hồ đẹp nhất thế giới đặc biệt ở màu xanh lục và những thân cây Vân Sam (Picea schrenkiana) mọc ngược. Hồ được hình thành sau một vụ lở đất đá vôi lớn do tác động của trận động đất năm 1911. Đường đến với Hồ Kaindy, chúng tôi được thưởng thức phong cảnh tuyệt vời của những ngọn núi trong dãy Thiên Sơn, cảnh làng quê yên bình, cuộc sống của những người dân du mục chăn ngựa nuôi cừu ở ngôi làng Saty, nằm sát biên giới giữa Kazakhstan và Kyrgyzstan.
Hồ Kolsay- Ngọc trai của dãy Thiên San nổi tiếng, nơi mà chúng tôi được trải nghiệm cảm giác cưỡi ngựa băng qua núi rừng hiểm trở trong 5 tiếng đồng hồ và chiều thuyền Kayak trên hồ Kolsay. Hồ Kolsay là sự kết hợp tuyệt vời của đa dạng tự nhiên từ thực vật đến các loài động vật quý hiếm, sắc xanh đặc trưng của hồ và thay đổi theo thời điểm trong ngày, và đặc sắc hơn cả là sự hòa hợp của cuộc sống du mục người dân vùng núi trong dãy Thiên San, làng Saty với thiên nhiên cảnh sắc nơi đây.
Hồ Issyk ban đầu được hình thành khoảng 8.000 năm trước khi một tảng đá làm tắc nghẽn hẻm núi nơi dòng nước hồ chảy qua. Hồ Issyk hiện tại của Kazakhstan nhỏ hơn nhiều so với hồ ban đầu, tuy nhiên vẫn có những sắc xanh vô cùng tuyệt đẹp. Bạn có thể đi tàu cao tốc quanh hồ để thưởng thức cảnh đẹp của Hồ và dãy núi phía sau dưới nhiều góc độ khác nhau.
Những bất ngờ và ngạc nhiên về sự tuyệt vời của Mẹ thiên nhiên chưa dừng lại ở đó. Kazakhstan mang đến cho chúng tôi chiều sâu cảm nhận về sự hình thành của lịch sử trái đất, của con người, cũng như thịnh suy Phật giáo đã đi qua vùng này.
Nếu như rặng Grand Canyon ở Mỹ mang đến sự không tưởng siêu thực về sự hình thành đất đá núi trên trái đất, thì Charyn Canyon chính là người chị/anh em với Grand Canyon ở khu vực Trung Á. Charyn Canyon với lịch sử hình thành hơn 12 triệu năm, với xung quanh là tầng tầng lớp lớp những dãy núi trùng điểm mà tầm mắt thường dù tôi đã cố gắng mở thật to và rướn thật xa nhưng khó có thể bao quát hết. Ở Charyn Canyon còn có một dòng sông Charyn thơ mộng, chảy xiết kết hợp với những làn gió nhẹ yên bình và tiếng nói cười vui vẻ của những người dân, du khách khi đến nơi đây- tạo nên một cảm giác vô cùng đặc biệt và tràn đầy năng lượng.
12 triệu năm lịch sử hình thành của Charyn Canyon đã mang đến cho chúng tôi sự mãn nhãn, tuyệt vời khi đi qua vùng đất đầy năng lượng của đất trời với chúng tôi đã quá đủ cho một chuyến đi, nhưng chưa dừng lại ở đó, Công viên tự nhiên quốc gia lớn nhất ở Kazakhstan Altyn Emel mang đến cho chúng tôi những trầm trồ thán phục khác.
Núi Phấn Cầu Vồng Aktau, nơi dấu vết các loại thực vật cận nhiệt đới đã tuyệt chúng, xương hóa thạch của động vật cổ đại như khủng long, tê giác khổng lồ đã cư ngụ trên trái đất 20-30 triệu năm trước đã được tìm thấy trong các khe hở ở nơi đây. Đường đi vào Núi phấn cầu vồng- dưới chân chúng tôi được lót bởi vô vàn những viên thạch anh trắng- sáng lấp lánh dưới ánh nắng mặt trời.
Và bạn có biết, Kazakhstan là một quốc gia hồi giáo với 70.2% dân số theo đạo hồi. Điều ngạc nhiên và khiến tôi tò mò tìm hiểu khi ở quốc gia Trung Á này, dấu tích của Phật giáo Kim cương thừa- Phật giáo Tây tạng vẫn còn hiện diện. Chúng tôi đến thăm khu bảo tồn Tamgaly-Tas, nằm ở Oblys Almaty, 60km về phía bắc của thành phố, bên bờ phải của sông Ili giáp với biên giới Trung quốc nơi có sự hiện diện của Đức Phật Thích Ca Mâu Ni, Bồ tát Quán Thế Âm và Phật Dược Sư và câu thần chú Om Mani Padme Hum (Tiếng tạng) được khắc trên vách núi nơi đây. Kazakhstan là một phần trong con đường tơ lụa và Phật giáo trong những năm cực thịnh đã được truyền bá đến các quốc gia nằm trong con đường tơ lụa này.
Những ngày ở Kazakhstan đã mang đến cho chúng tôi rất nhiều điều đặc biệt. Đâu đó chúng tôi bắt gặp hình ảnh của Châu Phi với đoàn thú di cư, hay Mông Cổ với những thảo nguyên xanh mướt cùng những kỵ sỹ trên lưng ngựa, Châu Âu với những khu phố với kiến trúc đặc trưng hay nét Nga phảng phất trong cuộc sống hàng ngày và nhà thờ chính thống giáo và không thể thiếu những đặc trưng của người Kazakhs và văn hóa Kazakhs.
Đường đến hồ Kaindy- làng Saty- giáp với biên giới Kyrgyzstan
Hồ Kolsay
Kazakhstan được xem là Dubai của Vùng Trung Á về mặt kinh tế, quốc gia có diện tích lớn thứ 9 trên thế giới, là Trái Tim Á Âu với sự kết hợp tuyệt vời của thế giới hiện đại và kỳ diệu của Tạo hóa. Còn rất nhiều điều để chia sẻ để kể về Kazakhstan, về con người, về nét đẹp văn hóa lối sống, sự tất bật hiện đại ở thành phố hay sự tự do phóng khoáng hoang dã của đời sống du mục, những chuyến đi săn đại bàng hay cách thuần phục những chú ngựa hiếu chiến, về nền ẩm thực đặc trưng hay triết lý đơn giản của những nhà hàng hạn chế wifi để thực khách có thể trọn vẹn thưởng thức bữa trưa hay bữa tối của mình cùng bạn bè người thân.
Kazakhstan- Trái tim Á Âu là một vùng đất mang phong vị đặc biệt như thế.
Những sự thật thú vị về Kazakhstan:
- Kazakhstan là quốc gia không giáp biển lớn nhất trên thế giới với 2.724.900 km2- lớn hơn khu vực Tây Âu.
- Kazakhstan giáp với năm quốc gia: Nga, Trung Quốc, Kyrgyzstan, Uzbekistan và Turkmenistan.
- Thức uống quốc gia Kazakhstan là sữa ngựa lên men.
- Là quốc gia có nhiều dân tộc nhất trên thế giới với 131 dân tộc: người Nga, người Đức, người Tatars, người Uyghur.
- Kazakhstan có thảo nguyên lớn nhất trên thế giới, chiếm một phần ba đất nước.
- Người Kazakhstan là người đầu tiên thuần hóa và cưỡi ngựa trên thế giới.
- Săn đại bàng là một truyền thống đặc trưng của người Kazakhs.
- Táo và Hoa Tulip được tin rằng có nguồn gốc từ Kazakhstan sau đó được lan ra các vùng khác trên thế giới.
Hà Lâm (The Happy Firm)